İstanbul havalimanı metro çıkışındaki viyadükün alt yüzü için düzenlene tasarım yarışmasını kazanan Betül Kotil ” Sayanın Sesi ” adlı eserinin çanları Demirci’de 4 kuşaktır çan mesleğini yapan işyeri tarafından üretilmeye başlandı.
Her gün binlerce insanın altından geçeceği viyadükün alt yüzüne 4 farklı boyuttan oluşan tamamen el emeği olan çanlar eserin vazgeçilmez eserleri olacak.
Türkiye’nin önde gelen çan üretim merkezi olan Demirci’de Çancı ailesi de 2 bin 10 adet çanın bir an önce yetişmesi içinde gece gündüz demeden çalışıyor.
İstanbul Havalimanı İşletmecisi İGA’nın hayata geçirdiği ve Türkiye’de kültür sanat alanındaki en büyük ödül olan İGART Sanat Projeleri Yarışması’nı kazanan “Saya’nın Sesi” adlı eserde Demirci’de üretilen çanlar kullanılacak.
Betül Kotil’in İstanbul Havalimanının en dikkat çekici alanlarından metro çıkış kısmındaki viyadüğün alt yüzeyi için tasarladığı “Saya’nın Sesi” adlı eserinde kullanacağı çanların Temmuz ayına kadar tamamlanarak yerine montajının yapılması hedefleniyor.
Sac diye tabir edilen yassı demiri, “daire makası” ile talep edilen ebadına uygun daire şeklinde kestikten sonra örste çekiçle dövmeye başlayan ustalar, “Çan merhemi” adı verilen özel karışımlı sıvıya çanları yatırdıktan sonra 300 derecelik fırınlarda bakırla kaplanmasını sağlıyor.
Fırından çıkarılan çanı, en uygun formuna getirmek için saatlerce çekiçle örs üzerinde döven ustalar, en doğru sesi elde edince çanın “dil” diye tabir edilen zilini takarak kullanıma hazır hale getiriyor.
Çan ustası Fatih Çancı yaptığı açıklamada ; dededen toruna 4 kuşaktır çan ürettikleri bu nedenle soyadlarının dahi “Çancı” olduğunu belirterek, “Mesleğimiz zor, kolay değil. Zoru seçtik, dışa gitseydik başka memleketlerde iş bulabilirdik. Ailecek çalışıyoruz. Aylık 5 bin ila 10 bin adet çan üretimi yapıyoruz. Gerek yurt içi ve yurt dışına satışlarımız var. Yunanistan, Almanya başta olmak üzere Avrupa ülkelerine ihraç ediyoruz. Bu vesile ile güzel bir projeye katıldık.” dedi.
PROJEDE İLÇEMİZİ TEMSİL ETMEK BİZİ GURURLANDIRIYOR
Sanatçı Betül Kotil’in kendilerine ulaştığını ve yaklaşık 6 ay boyunca görüştüklerini dile getiren Çancı, “Viyadüğün alt yüzeyi için 4 farklı boyutta 2 bin 10 çan yapacağız. Fikir alışverişleri yapıldı. Bunlar büyük boyutlar. 45 numara piknik tüpünden büyük, 60 numara ocak tüpü büyüklüğünde. Daha önce mesleğimizle ilçemizi temsil ediyorduk. Bu proje ile de temsil etmek bizi gururlandırdı.” diye konuştu.
48 yıldır çan ustası Nevzat Çancı da 1900’lü yılların başında dedelerinin çancılığa başladığını anlatarak, “Dedem Nuri Çancı 1910 yılında Demirci’de başlıyor. Babam 1950’de devir alıyor. Bende babamın yanında öğreniyorum. Tabi ki çok emek isteyen, çileli bir meslek. Demiri 32 aşamadan geçerek çan haline getiriyoruz.” ifadelerini kullandı.